Powieść, która zaczęła ukazywać się w odcinkach w 1902 roku na łamach warszawskiego "Tygodnika Ilustrowanego," stanowi epicką panoramę życia Polaków pod zaborami w epoce napoleońskiej. Autor z niezwykłą wrażliwością i precyzją oddaje atmosferę tamtych czasów, łącząc losy fikcyjnych bohaterów z autentycznymi wydarzeniami historycznymi. Stefan Żeromski, korzystając z bogatych zbiorów historycznych, tworzy monumentalne dzieło, które można porównać do "Wojny i pokoju" Lwa Tołstoja. Podobnie jak rosyjski mistrz, S.Żeromski kreśli paletę postaci, od prostych żołnierzy po wybitnych dowódców, opisując ich duchowe rozterki, moralne wybory związane z walką o niepodległość. Główny bohater, Rafał Olbromski, to postać symboliczna, reprezentująca młode pokolenie Polaków poszukujących sensu życia w trudnych realiach epoki. Jego droga - od młodzieńczej brawury, przez udział w wojnach napoleońskich, po głębokie refleksje nad istotą patriotyzmu - jest metaforą przemian duchowych całego narodu. Równolegle do jego losów, Żeromski przedstawia historie innych postaci, takich jak Krzysztof czy książę Gintułt, które wnoszą do powieści dodatkowe perspektywy i wzbogacają jej wymowę. "Popioły" nie są jedynie powieścią historyczną, lecz także głęboką analizą moralną i filozoficzną. Żeromski zadaje fundamentalne pytania o cenę wolności, sens poświęcenia i wartość życia ludzkiego w obliczu wielkich przemian. Wątki wojenne przeplatają się z refleksjami nad losem jednostki w kontekście narodowych dążeń, co czyni tę powieść niezwykle aktualną i uniwersalną.Kompozycja dzieła, oparta na luźnych epizodach i dynamicznych scenach batalistycznych, pozwala czytelnikowi zanurzyć się w różnorodności ówczesnego życia. Żeromski mistrzowsko operuje językiem, tworząc plastyczne opisy przyrody, pełne detali sceny bitewne i sugestywne dialogi, które przybliżają ducha epoki."Popioły" to nie tylko hołd złożony polskiej historii, ale także uniwersalne dzieło literackie, które zmusza do refleksji nad losem jednostki i narodu. Powieść, mimo swojej monumentalnej formy, zachwyca lekkością stylu i głębią przesłania, pozostając jednym z najważniejszych osiągnięć literatury polskiej [opis wydawcy].